■ویلفردو پارتو Vilfredo Pareto اقتصاددان ایتالیایی در سال ۱۸۹۵ میلادی بر اساس مطالعات و تجربیات خود به این نتیجه رسید که ۸۰ درصد اراضی ایتالیا متعلق به ۲۰ درصد جمعیت است. او از این اصل برای توضیح نابرابری در توزیع ثروت یک جامعه استفاده کرد.
□بعدها در سال ۱۹۴۱ میلادی، جوزف جوران، مشاور مدیریت آمریکایی- رومانیایی، از این اصل استفاده کرد و گفت که ۸۰ درصد مشکلات سازمان ناشی از ۲۰ درصد علل است و به افتخار ویلفردو پارتو آن را اصل پارتو Pareto Principle نامید.
●اصل پارتو در کنترل کیفیت محصولات کاربرد زیادی دارد. مدیران با تمرکز بر ۲۰ درصد عوامل می‌توانند ۸۰ درصد کیفیت محصولات خود را افزایش دهند و با هزینه کمتر به نتیجه بهتری دست یابند.
○مطالعات بعدی در حوزه‌های مختلف تا حدی این اصل را ثابت کرده است. بر اساس اصل پاراتو ۸۰ درصد نتایج به خاطر ۲۰ درصد علل است. به عنوان مثال، ۸۰ درصد موفقیت ما ناشی از ۲۰ درصد کارهای ما است؛ ۸۰ درصد درآمد شرکت از ۲۰ درصد مشتریان به دست می‌آید؛ ۸۰ درصد سود شرکت از ۲۰ درصد محصولات آن ناشی می‌شود؛ ۸۰ درصد مالیات دولت را ۲۰ درصد مردم می‌پردازند؛ ۸۰ درصد شکایات سازمان از ۲۰ درصد مشتریان است؛ ۸۰ درصد تصادفات به‌خاطر ۲۰ درصد عوامل خطر است؛ ۸۰ درصد جرایم را ۲۰ درصد مجرمان مرتکب می‌شوند؛ ۸۰ درصد آلودگی‌های شهر توسط ۲۰ درصد کارخانه‌ها ایجاد می‌شود؛ ۸۰ درصد مشکلات کاری توسط ۲۰ درصد کارکنان سازمان اتفاق می‌افتد؛ ۸۰ درصد سرمایه سازمان توسط ۲۰ درصد سهامداران فراهم می‌شود؛ ۸۰ درصد تصمیمات در جلسات سازمان در ۲۰ درصد زمان جلسات اتخاذ می‌شود؛ و ۸۰ درصد منابع بخش سلامت توسط ۲۰ درصد بیماران مصرف می‌شود.
■اصل پارتو کمک می‌کند تا با ۲۰ درصد تلاش به ۸۰ درصد نتیجه برسیم. بنابراین، با استفاده از اصل پاراتو بهتر می‌توان منابع را مدیریت کرد و سریعتر به نتایج دست یافت. به عبارتی، اصل پارتو منجر به مدیریت بهتر زمان، استفاده بهینه از منابع سازمان، مدیریت و رهبری اثربخش سازمان و در نهایت، افزایش بهره‌وری سازمان می‌شود.
□استفاده از اصل پارتو موجب شناسایی حوزه‌های بهره‌وری پایین و جایگزینی آن با کارهایی می‌شود که منجر به بهره‌وری بالا می‌شود. در نتیجه، بعد از مدتی آن کارهایی که در عملکرد سازمان تأثیر بسیار کمی داشتند، حذف شده و در عوض منابع سازمان صرف کارهای مهم برای موفقیت سازمان می‌شوند. ساده‌سازی کارها لازمه موفقیت سازمان است. در حقیقت، اصل پارتو با تأکید بر اولویت‌بندی کارها، تمرکز بر کارهای مهم، مدیریت زمان و کارایی، دستیابی به اهداف سازمانی را تسهیل می‌کند.
●در این راستا، مطالعه کتاب «قانون ۲۰/۸۰» The 80/20 Principle به نویسندگی ریچارد کخ Richard Koch را به مدیران و کارکنان پیشنهاد می‌کنم.
○مدیران از اصل اصل پارتو می‌توانند برای اولویت بندی موضوعات سازمانی و مدیریت بهتر منابع و زمان استفاده کنند. آنها اگر ۲۰ درصد منابع و تلاش خود را صرف ۸۰ درصد نتایج سازمان نکنند، احتمالاً ۸۰ درصد منابع و تلاش خود را صرف ۲۰ درصد نتایج خواهند کرد. بنابراین، مدیران باید تفکر ۲۰/۸۰ را در خود و کارکنانشان نهادینه کنند.
مدیران برای اجرای اصل پارتو باید:
▪️توزیع فراوانی عوامل موثر بر نتایج بدست آمده را مشخص و سپس، مرتب کنند.
▪️بیست درصد علل اصلی بروز نتایج را شناسایی کنند.
▪️روی آن علل اصلی متمرکز شوند و سرمایه‌گذاری کنند.
▪️برنامه بهبود و ارتقای آن عوامل را تدوین و اجرا کنند.